
یکی دز دلایل اصلی محبوبیت تور روسیه در جهان که باعث شده تا میلیونها گردشگر از سراسر جهان به این کشور سفر کنند، تنوع جاذبههای گردشگری، برنامههای تفریحی و مکانهای دیدنی در این کشور است. به دلیل وجود این تنوع و مقصدهای متفاوت گردشگری در روسیه، گردشگران فرصت برگزاری سبکهای مختلف گردشگری و سفر به این کشور را دارا هستند. همانطور که در جریان هستید، در صنعت گردشگری، سبکهای مختلف سفر وجود دارد که در هرکدام گردشگران به بخش متفاوتی از کشور مقصد گردشگری توجه کرده و هدف متفاوتی از برنامههای سفر خود دارند. یکی از معمولترین سبکهای سفر در جهان نیز، گردشگری فرهنگی است که در آن گردشگران با مقصود آشنایی با فرهنگ و تاریخچه هنری یک کشور به آن سفر میکنند. روسیه نیز که از آغاز دوران امپراتوری روسیه پیشرفتهای فراوانی در زمینه هنری و فرهنگی داشته، همواره موردتوجه گردشگران خارجی قرار داشته است. یکی از روشهای ساده برای آشنایی با فرهنگ گذشته و حال حاضر یک ملت و همچنین شناخت هنر و جایگاه آن، بازدید از موزههای هنرمندان و اشخاص برجسته در فرهنگ یک کشور است. در روسیه نیز از قدیم رسم بوده است که خانه و املاک شخصی هنرمندان و اشخاص برجسته جامعه به موزههای یادبود آنها تبدیل شده تا هم فرصت را برای بازدیدکنندگان فراهم کند تا با این هنرمندان آشنا شوند و میراث آنها را از نزدیک ملاحظه کنند و هم فرهنگ و تاریخچه هنری روسیه حفظ و نگهداری شود. در تور سنت پترزبورگ، دهها موزه بیوگرافی و یا سرگذشت اشخاص مهم و تأثیرگذار وجود دارد که در اینجا قصد داریم از چند مورد بهخصوص که برای گردشگران خارجی جذاب باشد را معرفی کنیم. برای آشنایی با هنرمندان روسی در سنت پترزبورگ، به بررسی سرگذشت و آثار مهم هفت مورد از برجستهترین هنرمندان، نویسندگان، شاعران، نقاشان و آهنگسازان مشهور روسی که در شکلگیری فرهنگ روسیه تأثیرگذار بودهاند، خواهیم پرداخت.
پاول چیستیاکوف
یکی از هنرمندان روسی که در کنار تولید آثار مهم هنری، در تربیت و معرفی هنرمندان آینده روسی نیز نقش بسیار مهمی ایفا کرده است، پاول چیستیاکوف (Pavel Chistyakov) است. چیستیاکوف هنرمند، نقاش و معلم هنر اهل امپراتوری روسیه است که در سال ۱۸۳۲ در امپراتوری روسیه به دنیا آمده و پس از ۸۷ سال در تاریخ ۱۱ نوامبر ۱۹۱۹ در پوشکین چشم از جهان بسته است. اگرچه پاول چیستیاکوف فرزند یک رعیتزاده آزاد شده بود، پدرش برای تأمین مخارج آموزشی وی چیزی کم نگذاشته بود. در اواخر دهه ۱۸۴۰، چیستیاکوف وارد آکادمی هنر امپراتوری روسیه شد و در سال ۱۸۶۱ بهعنوان هنرمند از آکادمی هنر فارغالتحصیل شد. وی پس از فارغالتحصیلی از آکادمی هنر، هشت سال از زندگی خود را خارج از روسیه و در کشورهای آلمان، فرانسه و ایتالیا سپری کرد و پس از بازگشت به روسیه تا پایان عمر به تدریس نقاشی پرداخت. پاول چیستیاکوف به نقاشیهای تاریخی، موضوعی و پرتره مشهور بود. وی همچنین در دوران تدریس خود شاگردان مشهوری نیز در اختیار داشت که ازجمله مشهورترین آنها میتوانیم به ایلیا رپین (Ilya Repin) و نیکولای کوزنتسوف (Nikolai Kuznetsov) اشاره کنیم. وی سالهای آخر زندگی خود را در حومه سنت پترزبورگ و محل فعلی پوشکین سپری کرد. طبق رسم دیرینه در روسیه، کلبه چوبی وی در پوشکین به موزه یادبود وی تبدیل شد که در آن بازدیدکنندگان میتوانند در از برخی از آثار هنری کوچک هنرمند و همچنین وسایل شخصی وی دیدن کنند. این موزه بیوگرافی در پوشکین بر طبق زمان زندگی پاول چیستیاکوف در آن نگهداری شده و گردشگران میتوانند نحوه زندگی روزمره این هنرمند را در خلال برگزاری تور روسیه مشاهده کنند.
آنا آخماتووا
آنا آندرییوا گارینکو (Anna Andreyevna Gorenko) که با نام هنری آنا آخماتووا (Anna Akhmatova) شناخته میشود یکی از برجستهترین شاعران قرن بیستم روسیه است که سرگذشت موردتوجه در دوران امپراتوری روسیه و پسازآن در دوران شوروی داشته است. آنا آخماتووا شاعری بوده است که هم به شعرهای کوتاه آواگونه مشهور است و هم نوشتههای مشهور دنبالهدار و پیچیده در کارنامه هنری خود داشته است. یکی از مشهورترین کارهای ادبی وی به نام مرثیه (Requiem) که بین سالهای ۱۹۳۵ تا ۱۹۴۰ سروده شده است در رابطه با زندگی وی و مردم شوروی در دوران پاکسازی بزرگ استالین است که تا سال ۱۹۸۷ اجازه انتظار در روسیه را نداشته است. آنا آخماتووا بهعنوان یکی از برجستهترین شاعران عصر نقرهای روسیه شناخته میشود و علاقهمندان به ادبیات روسیه با کارهای ادبی وی بهخوبی آشنایی دارند. آخماتووا در طول دوران زندگی خود دومرتبه در کاخ شرمیتف و یا خانه فوارهای زندگی کرده است. به همین دلیل است که به موزه یادبود وی در این مکان واقع شده است. کاخ شرمیتف (Sheremetev Palace) البته خانه موزه موسیقی (Museum of Music) و چندین موزه مرتبط دیگر نیز هست که بازدید از آن بهشدت به گردشگران تور روسیه پیشنهاد میشود. البته موزه یادبود آنا آخماتووا در این مکان بیشتر یک موزه سرگذشت و بیوگرافی بوده و برای آشنایی با سبک هنری این هنرمند و همچنین بازدید از برخی از برجستهترین آثار وی میتوانید به موزه آنا آخماتووا و عصر نقرهای که در طبقه همکف یک ساختمان معمولی در مجاورت ایستگاه مترو آوتوو (Avtovo) قرار گرفته است مراجعه کنید.
ریمسکی-کورساکف
یکی از حرفههای هنری مورد احترام در روسیه که از دوران امپراتوری روسیه تا حتی در دوران شوروی که سانسور و سرکوب هنر بیشتر از قبل بوده است، حرفه آهنگسازی است. روسیه آهنگسازان برجسته فراوانی داشته است که هرکدام در حرفه خود آثار ماندگار و موردتوجهی را خلق کردهاند. از نمایشهای باله گرفته تا سمفونیهایی که در دیگر سبکهای هنری مورد استفاده قرار گرفتهاند. یکی از برجستهترین و مشهورترین آهنگسازان روسی که در قرن نوزدهم میلادی تا اوایل قرن بیستم در امپراتوری روسیه میزیست، ریمسکی-کورساکف (Rimsky-Korsakov) است. نیکولای ریمسکی-کورساکف (Nikolai Rimsky-Korsakov) زاده مارچ ۱۸۴۴ در روستایی در منطقه لنینگراد امروزی است. البته وی در دوران کودکی برای تحصیل به سنت پترزبورگ مهاجرت کرد و باقی عمر خود را در این شهر زیبا و تاریخی سپری کرد. ریمسکی-کورساکف یکی از مشهورترین آهنگسازان روسی و یکی از جوانترین و احتمالاً بااستعدادترین عضو از گروه پنج (گروهی از آهنگسازان کلاسیک روسی) بوده است. ریمسکی-کورساکف عضو فعال از ارتش امپراتوری روسی و بدنه ناوگان نیروی دریایی این کشور بوده است. علاقه وی به اقیانوس، دریا، آب و مسائل مرتبط با آن باعث شد تا دو مورد از مشهورترین آثار وی بهعنوان یک آهنگساز کلاسیک، ارتباط مستقیمی با اقیانوس داشته باشند. ریمسکی-کورساکف در سال ۱۹۰۸ در اثر بیماری در گذشت. چیزی در حدود شصت سال بعد، در محل زندگی سابق وی در خیابان زاگورودنی (Zagorodny Prospekt) موزه آپارتمان یادبود ریمسکی-کورساکف (Rimsky-Korsakov Memorial Apartment Museum) تأسیس شد که امروزه گردشگران تور روسیه میتوانند در خلال برگزاری برنامههای تفریحی و گردشگری خود از آن دیدن کنند. این موزه یادبود که در بیشتر بخشهای آن، نحوه چینش وسایل و طراحی خانه به سبک زمان زندگی این هنرمند بازسازی شده است، محل مناسبی برای آشنایی با نحوه زندگی روزمره ریمسکی-کورساکف و همچنین آشنایی با آثار وی به شمار میرود.
فیودور شالیاپین
تئاتر، اپرا و باله ازجمله هنرهای نمایشی محبوب در روسیه هستند که از زمان تأسیس امپراتوری روسیه در فرهنگ این کشور نفوذ کرده و جایگاه بالایی در میان اقشار مختلف جامعه در اختیار دارند. به طبع، بسیاری از هنرمندان مشهور روسی که امروزه از آنها بهعنوان اشخاص برجستهای تاریخ روسیه که در شکلگیری فرهنگ این کشور تأثیرگذار بودهاند نیز به یکی از این سبکهای هنری تعلق دارند، ازجمله فئودور ایوانوویچ شالیاپین (Feodor Ivanovich Chaliapin) که یکی از مشهورترین خوانندگان اپرا و یکی از بهیادماندنیترین هنرمندان این حرفه در روسیه است. شالیاپین در سال ۱۸۷۳ در یک خانواده دهقان در کازان به دنیا آمد. وی که از کودکی به حرفه خوانندگی علاقه نشان داده بود و به دلیل در اختیار داشتن یک صدای بم و رسا موردتوجه بود کلاسهای خوانندگی را آغاز کرد و فعالیت خود در اپرا را در سال ۱۸۹۴ در اپرا سلطنتی سنت پترزبورگ آغاز کرد و پسازآن پلههای ترقی را یکی پس از دیگری طی نمود. شالیاپین از دوران حرفهای بینالمللی خوبی لذت برد و در بیشتر خانههای اپرا بزرگ جهان به اجرا پرداخت. کارشناسان همچنین باور دارند که شالیاپین احداث کننده سنت بازیگری نچرالیسم در حرفه مختص وی بوده است. شالیاپین در سال ۱۹۲۲ حکومت شوروی را برای همیشه ترک کرد و در سال ۱۹۳۸ در سن ۶۵ سالگی در پاریس درگذشت. اگرچه وی شوروی را ترک کرده بود، هیچگاه بهصورت علنی به مخالفت با باورهای بلشویکها نپرداخت، به همین دلیل خانه وی در سنت پترزبورگ به همراه وسایل شخصی این هنرمند دستنخورده باقی ماند که توسط منشی شخصی وی نگهداری میشد. موزه آپارتمان یادبود شالیاپین که به سبک زمانی که وی در آن زندگی میکرده بازسازی شده است و همچنین دفتر وی در تئاتر مارینسکی نیز در آن قرار گرفته است در سال ۱۹۷۵ بازگشایی شد. بازدیدکنندگان این موزه در تور سنت پترزبورگ همچنین شانس آشنایی با زندگی شخصی و کاری شالیاپین در قالب عکسها، نامهها، نوشتهها، لباسهای نمایش، لوازم طراحی صحنه و پوسترهای مخصوص را خواهند داشت.
الکساندر بلوک
الکساندر الکساندرویچ بلوک (Alexander Alexandrovich Blok) شاعر، نویسنده، نمایشنامهنویس، منتقد ادبی، ناشر و مترجم روسی بود که در سال ۱۸۸۰ در یک خانواده روشنفکر و دانشگاهی به دنیا آمد. وی تحصیلات خود را ابتدا در زمینه حقوق و سپس در زمینه زبانشناسی در دانشکده سنت پترزبورگ آغاز کرد و در زمانی که همچنان یک دانشجو بود به انتشار نمایشنامه و نظم پرداخت. بلوک یکی از مشهورترین طرفداران نمادگرایی در ادبیات روسی بوده است. وی به دلیل بهره بردن از ترکیبی از کندوکاوش معنوی، تصویرسازیهای عاشقانه، عرفان و رئالیسم تلخ بسیار موردپسند جوانان سنت پترزبورگ بود. اگرچه الکساندر بلوک در ابتدا اشتیاق زیادی به انقلاب ۱۹۱۸ و روسیه پسازآن نشان داده بود، پس از عدم استقبال از شعر انقلابی وی و همچنین مشکلاتی که با دولت شوروی پیدا کرد، بسیار سرخورده شد و همین امر نیز زمینهساز بیماری و درنهایت مرگ وی در سن ۴۱ سالی در سال ۱۹۲۱ شد. ساختمان شماره ۲۱ در خیابان دکابریستوف (Ulitsa Dekabristov) منزل شخصی الکساندر بلوک بود که امروزه به موزه آپارتمان یادبود وی در تور روسیه تبدیل شده است. موزه الکساندر بلوک شامل وسایل شخصی وی و خانوادهاش، همچنین اتاقی که در آن بیشتر کارهای ادبی مشهور خود را نوشته است میشود. بیشتر بخشهای خانه به شیوه دورانی که وی در آن زندگی میکرده است بازسازی شده است. گردشگران و بازدیدکنندگان موزه آپارتمان یادبود الکساندر بلوک فرصت این را دارند تا با بازدید از مجموعه این موزه با نحوه پیشرفت الکساندر بلوک بهعنوان یکی از شاعرهای مشهور روسیه آشنا شوند.
فیودور داستایفسکی
فئودور میخایل داستایفسکی (Fyodor Mikhailovich Dostoevsky) نویسنده، رماننویس، داستان کوتاه نویس، مقالهنویس و روزنامهنگار اهل روسیه بوده است که در دنیای ادبیات جهانی بهعنوان یکی از برترین و مهمترین رماننویسهای تاریخ شناخته میشود. داستایفسکی که بیشتر کارهای ادبی وی به بررسی شرایط انسانها در دوران سخت سیاسی، اجتماعی، روانی و معنوی روسیه در قرن نوزدهم پرداخته است، ازجمله اشخاصی است که برای اولین بار از هستیگرایی در کارهای ادبی خود استفاده کرده است. داستایفسکی آثار مشهور جهانی زیادی در اختیار دارد که ازجمله آنها میتوانیم به گناه و مجازات (Crime and Punishment)، احمق (The Idiot) و دیمن (Demon) اشاره کنیم. داستایفسکی به دلیل شهرت جهانی که در اختیار دارد، همواره موردتوجه گردشگران خارجی قرار میگیرد. بسیاری از گردشگران تور روسیه نیز در هنگام بازدید از سنت پترزبورگ برای بازدید از موزه صف میکشند، بهخصوص علاقهمندان به هنر و ادبیات روسیه که شاید موزه یادبود داستایفسکی یکی از اهداف اولیه آنها از سفر به سنت پترزبورگ بهحساب آید. اگرچه داستایفسکی در سال ۱۸۲۱ در مسکو به دنیا آمده بود، بیشتر زندگی خود را در سنت پترزبورگ سپری کرد و در این شهر نیز دار فانی را وداع گفت. ازآنجاییکه آثار وی تأثیرگذاری بیاندازهای داشتند و همچنین مورد اقبال عموم چه در روسیه و چه در کشورهای خارجی قرار گرفتند، از وی بهعنوان برجستهترین نویسنده و رماننویس روسی یاد میشود. موزه داستایفسکی نیز در سال ۱۹۷۱ در آپارتمان سابق این نویسنده مشهور دایر شده است. ازجمله ویژگیهای این موزه، وجود نمایشگاه یادبود داستایفسکی که به زندگی شخصی وی اختصاص دارد، بخش بیوگرافی که به فعالیت وی در زمینه ادبیات اختصاص داده شده است، یک بخش نمایشگاه آثار هنری معاصر و یک سالن تئاتر است که در کنار فعالیتهای ادبی و هنری موزه توجه بسیاری از گردشگران علاقهمند به ادبیات و فئودور داستایفسکی را به خود جلب کرده است.
الکساندر پوشکین
از میان شاعران، نویسندگان و فعالان ادبی در روسیه، نام یک شخص بیش از دیگران به چشم میخورد، الکساندر سرگیوویچ پوشکین (Alexander Sergeyevich Pushkin). الکساندر پوشکین، زاده ۱۷۹۹ در مسکو، شاعر، نمایشنامهنویس و نویسنده اهل امپراتوری روسیه بود که در دوران رومانتیک به فعالیت پرداخته و بهعنوان یکی از بزرگترین شاعران روسیه که تأثیر بیاندازه در ادبیات روسیه گذاشته است شناخته میشود. الکساندر پوشکین را مؤسس ادبیات مدرن روسیه مینامند. وی در یک خانواده اشرافی به دنیا آمده و در مدرسه مشهور دهکده تزارها (Tsarskoye Selo) تحصیل کرده است. وی برجستهترین شاعر عصر طلایی شعر روسیه به شمار میرود. شهرت و اهمیت الکساندر پوشکین بهقدری زیاده بوده است که تعداد زیادی موزه یادبود از وی بهجامانده و حتی برخی از موزههای هنری که ارتباط مستقیمی با این شاعر ندارند، برای ادای احترام به وی از نام الکساندر پوشکین در عنوان خود استفاده کردهاند که مشهورترین نمونه آن موزه هنرهای زیبا الکساندر پوشکین مسکو است. یکی دیگر از دلایل شهرت الکساندر پوشکین، استفاده آهنگسازان مشهور باله و اپرا از اشعار و داستانهای وی است که مشهورترین آنها آثار اپرا چایکوسفسکی از داستانهای یوجین اونگین (Eugene Onegin) و کوئین او اسپیدس (The Queen of Spades) محسوب میشود. موزه آپارتمان یادبود وی در یکی از قدیمیترین ساختمانهای سنگی سنت پترزبورگ در خیابان رودخانه مویکا قرار گرفته است، جایی که این شاعر آخرین دوران زندگی شخصی و کاری خود پیش از مرگ در دوئل بزرگش را در آن سپری کرده است. از نکات جالبتوجه در رابطه با این موزه آپارتمان یادبود الکساندر پوشکین، بازسازی دقیق خانه و فضای آن بر اساس نقاشیهایی که از واسیلی ژوکوفسکی (Vasily Zhukovsky) به شکل و شمایلی که الکساندر پوشکین در آن زندگی میکرده است. امروزه بخشهای زیادی از روسیه به نام این شاعر محبوب نامگذاری شده است، ازجمله یکی از مهمترین جاذبههای گردشگری حومه سنت پترزبورگ یعنی دهکده تزارها که امروزه با نام شهر پوشکین (Pushkin) شناخته میشود و گردشگران میتوانند در خلال برگزاری تور تابستان روسیه از آن دیدن کنند.
0 دیدگاه